Khi nói về việc sinh con, người Việt có một niềm tin đặc biệt vào “Bà Mụ” - nhân vật linh thiêng được cho là có vai trò quan trọng trong việc tạo hình và bảo hộ em bé. 

Mẹ Bao Bao

Vai trò của Bà Mụ trong tín ngưỡng dân gian

Khái niệm Bà Mụ bắt nguồn từ tín ngưỡng dân gian của nhiều nền văn hóa Á Đông, trong đó có Việt Nam. Người xưa tin rằng Bà Mụ có trách nhiệm tạo ra từng bộ phận trên cơ thể em bé, từ mắt, mũi, miệng đến tính cách, trí tuệ. Đây là lý do có quan niệm rằng mỗi đứa trẻ sinh ra đều có nét riêng, không ai giống ai.

Ngoài ra, Bà Mụ là vị thần linh đảm nhận vai trò bảo hộ mẹ bầu và em bé. Khi mang thai, nhiều mẹ tin rằng phải kiêng kỵ nhiều điều để tránh làm “phật ý” Bà Mụ, nhờ đó thai nhi mới khỏe mạnh, sinh nở thuận lợi. Một số vùng quan niệm rằng Bà Mụ còn có vai trò dạy dỗ bé trong những năm tháng đầu đời, giúp bé ăn ngoan, ngủ ngon, mỗi ngày biết thêm những điều mới. Vì thế mới có câu nói “Mụ dạy”. 

Hình ảnh Bà Mụ cũng gắn liền với lễ cúng Mụ. Khi trẻ tròn đầy tháng (1 tháng tuổi) hoặc thôi nôi (1 tuổi), cha mẹ thường làm lễ cúng Mụ để cảm tạ các Bà Mụ đã “nặn” và bảo vệ bé.

Vì sao người Việt tin vào Bà Mụ?

Xuất phát từ quan niệm tâm linh, người Việt tin rằng trẻ sơ sinh rất mong manh, dễ bị tác động bởi những yếu tố xung quanh. Việc tin vào Bà Mụ giúp cha mẹ cảm thấy an tâm hơn khi nuôi dạy con.

Bên cạnh đó, việc tin vào Bà Mụ giúp người Việt giải thích sự khác biệt giữa các đứa trẻ, bởi mỗi em bé sinh ra với ngoại hình và tính cách khác nhau. 

Bà Mụ cũng là nguồn gốc của các tục cúng Mụ đến những kiêng kỵ trong thai kỳ. Theo thời gian, niềm tin vào Bà Mụ đã trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình sinh nở và nuôi dạy con của người Việt. 

Ngày nay, niềm tin về Bà Mụ vẫn tồn tại trong nhiều gia đình, đặc biệt là các phong tục như cúng đầy tháng, thôi nôi để tạ ơn Bà Mụ và cầu mong con khỏe mạnh; tránh khen trẻ quá nhiều vì sợ làm Bà Mụ phật ý và khiến bé quấy khóc.