Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm mà trẻ em rất dễ mắc phải. Bệnh có diễn biến đặc trưng mà cha mẹ cần nắm rõ để chăm sóc con tốt nhất.
Khi trẻ mắc sốt xuất huyết, dấu hiệu sớm nhất thường là sốt rất cao, đột ngột, với nhiệt độ có thể lên tới 39-40 độ C. Tình trạng sốt cao này thường kéo dài trong khoảng 3 ngày đầu. Trong giai đoạn này, trẻ có thể chỉ cảm thấy mệt mỏi do sốt. Tuy nhiên, điều quan trọng là cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến trẻ từ ngày thứ ba của bệnh trở đi. Đây là thời điểm bệnh có thể tiến triển và gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Các biến chứng có thể gặp bao gồm xuất huyết và sốc. Sốc xảy ra khi huyết tương thoát ra khỏi mạch máu, dẫn đến tụt huyết áp. Nếu không có biến chứng, sốt xuất huyết thường tự khỏi sau khoảng 7 ngày. Tuy nhiên, một số trẻ có thể trải qua giai đoạn mệt mỏi kéo dài trong khoảng 48 giờ sau khi hết sốt, với các triệu chứng như suy nhược, chán ăn. Mặc dù vậy, tình trạng này không phổ biến.
Vậy cha mẹ nên chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết như thế nào?
Trong hầu hết trường hợp, trẻ có thể được chăm sóc tại nhà. Có hai loại thuốc chính được sử dụng để điều trị sốt xuất huyết.
Thứ nhất là Paracetamol để hạ sốt. Cha mẹ lưu ý chỉ dùng Paracetamol và tuyệt đối không dùng Ibuprofen, vì Ibuprofen có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh.
Thứ hai là Oresol để bù nước và điện giải. Cho trẻ uống Oresol càng nhiều càng tốt. Bên cạnh đó, hãy đảm bảo trẻ được ăn uống đầy đủ và nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây, đặc biệt là từ ngày thứ ba của bệnh trở đi:
- Trẻ mệt lả
- Chân tay lạnh và ẩm
- Nôn nhiều
- Đau bụng, đặc biệt là đau ở vùng gan (vùng bụng bên phải)
Khi thấy trẻ có các dấu hiệu này, việc đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng của trẻ và quyết định xem có cần phải truyền dịch hay không và loại dịch gì là phù hợp.
Lưu ý khi xét nghiệm tiểu cầu
Một vấn đề nữa mà tôi muốn lưu ý với các bậc phụ huynh là việc xét nghiệm tiểu cầu. Nhiều cha mẹ lo lắng khi thấy tiểu cầu của con mình giảm. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của tôi và các nghiên cứu trên thế giới, việc xét nghiệm tiểu cầu thường xuyên là không cần thiết.
Tiểu cầu giảm là một diễn biến tự nhiên của bệnh. Trong hầu hết trường hợp, việc truyền tiểu cầu cũng không cần thiết, ngay cả khi tiểu cầu giảm. Điều quan trọng là theo dõi sát các dấu hiệu lâm sàng của trẻ. Nếu trẻ không có các biểu hiện nặng, cha mẹ không nên quá lo lắng về chỉ số tiểu cầu. Việc truyền tiểu cầu không đúng chỉ định thậm chí có thể gây hại cho trẻ.
Tóm lại, sốt xuất huyết là một bệnh có thể diễn biến phức tạp, nhưng nếu được phát hiện và xử trí đúng cách, hầu hết trẻ em sẽ hồi phục tốt. Cha mẹ hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để chăm sóc con một cách tốt nhất.
 Bài viết được tham vấn bởi GS.TS Nguyễn Tiến Dũng GS danh dự Đại học Quốc tế California Hoa kỳ PCTTT Hội Hô hấp Nhi Việt nam - Thành viên Hội Hô hấp Nhi thế giới Giảng viên cao cấp ĐH Thăng Long Nguyên trưởng khoa Nhi - Bệnh viện Bạch Mai |
